Στις 9 Απριλίου έλαβε χώρα διαδικτυακά το σεμινάριο της UNESCO με θεματική “ Sustainable Development and Financing for Development”. Κεντρική θεματική αποτέλεσε η σημασία που έχει η χρηματοδότηση και η εύρεση των πόρων και εργαλείων για δράσεις που εστιάζουν στην επίτευξη των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, συγκεκριμένα για την κλιματική μετάβαση και την εκπαίδευση (στόχος 4 των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης).Μία δεύτερη κεντρική θεματική αποτέλεσαν οι δυσκολίες που τίθενται για την υλοποίηση της Ατζέντας 2030. Οι διευρυμένες ανισότητες, η περιβαλλοντική υποβάθμιση, η κλιματική αλλαγή και οι παρατεταμένες συγκρούσεις, είναι κάποιοι από τους βασικούς παράγοντες που συνεχίζουν να περιορίζουν τις προοπτικές για κοινωνικά και οικονομικά δίκαιη, χωρίς αποκλεισμούς και περιβαλλοντικά βιώσιμη, ανάπτυξη. Ένα ακόμα σημαντικό εμπόδιο είναι το χρηματοδοτικό κενό, το οποίο μπορεί να καλυφθεί με τη σημαντική βοήθεια των χρηματοδοτήσεων.

Ομιλητές ήταν οι εξής ειδικοί και καθηγητές: Julien Pellaux (ειδικός στις δημόσιες συμπράξεις, έδρα UNESCO  της Ile de France ) , o Olaf Koojman (μέλος της Διυπηρεσιακής Γραμματείας του Παγκόσμιου Μηχανισμού Συνεργασίας για την Εκπαίδευση της UNESCO), η Mirian Vilela (συντονίστρια της έδρας UNESCO για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη,  μέλος της Ομάδας Αναφοράς Εμπειρογνωμόνων της UNESCO για τη Δεκαετία της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη αλλά και συνεργάζεται με την Χάρτα της Γης), ο Fabio Scarano ( καθηγητή Δασοκομίας και Δασοτεχνικής του Ρίο Ντε Τζανέιρο) και ο Andy Pratt (ειδικός της UNESCO ως προς τις βιομηχανίες πολιτισμού και διευθυντής του Κέντρου για τον Πολιτισμό και τις Δημιουργικές Βιομηχανίες στο City University).. Συντονιστές του σεμιναρίου ήταν ο Keith Holmes ( Ειδικός προγραμμάτων για την Εκπαίδευση στην UNESCO) και η Caroline Siebold (Υπεύθυνος Στρατηγικού Συντονισμού, Γραφείο Στρατηγικού Σχεδιασμού της UNESCO).

Αρχικά αναλύθηκε η σημασία της χρηματοδότησης όταν αυτή λειτουργεί βάσει του προσδιορισμένου ρόλου των εδρών της UNESCO και κυρίως των αντίστοιχων χρηματοδοτικών εργαλείων των Ηνωμένων Εθνών. Αναφέρθηκε από ομιλητές η δυσκολία εύρεσης χρηματοδότησης για δράσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον, λόγω της κλιματικής, οικονομικής και υγειονομικής κρίσης αλλά και λόγω των πολεμικών συρράξεων ανά τον κόσμο, καθώς η σημασία της ορθής αξιοποίησης οποιουδήποτε χρηματοδοτικού εργαλείου το οποίο μπορεί να συμβάλλει στην βιώσιμη ανάπτυξη.

Ως βασικές προτεραιότητες για την ενίσχυση της χρηματοδότησης βιώσιμων δράσεων τέθηκαν, τόσο η συσχέτιση νέων μηχανισμών χρηματοδότησης με κρίσιμα ζητήματα εκπαίδευσης και κοινωνικής πολιτικής, όσο και το ποιοι θα είναι οι όροι των δρώντων που επιδιώκουν την εξεύρεση επενδυτών και επενδύσεων. Παράλληλα, τονίστηκε η σημασία ύπαρξης ενός μοντέλου για την αξιοποίηση των χρηματοδοτήσεων για την επίτευξη των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης αλλά και το πως οι συνέργειες εμπειρογνωμόνων και διεθνών οργανισμών θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καλύτερη και πιο ρεαλιστική στοχοθεσία ως προς τις βασικές προτεραιότητες τους.

Ιδιαίτερα κρίσιμη θεωρήθηκε και η πρόταση της επαφής των πολιτών από μικρή ηλικία με τους στόχους, καθώς και η ισχυρή παρουσία που θα πρέπει να κατέχει η κοινωνία των πολιτών στις διάφορες πρωτοβουλίες, αλλά και στο γεγονός ότι οι παγκόσμιες κατευθυντήριες γραμμές για την εκπαίδευση θα πρέπει να προσαρμόζονται και στις εθνικές δυνατότητες με την ανάμειξη κρατικών και κυβερνητικών φορέων. Στην συνέχεια, οι ομιλητές εστίασαν στα δύο βασικά στοιχεία που οδηγούν στην προσέλκυση χρηματοδοτήσεων. Ενδεικτικά, ως βασική θεωρήθηκε η οικοδόμηση ενός αφηγήματος ξεκάθαρου και προσιτού επικοινωνιακά από τους οργανισμούς και τους φορείς που ζητούν χρηματοδότηση από άλλο φορέα ή οργανισμό ή και γενικότερα για να επικοινωνήσουν  ένα κοινό στόχου. Η εσωτερίκευση ενός αφηγήματος βιωσιμότητας μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία καθίσταται ως μείζον στοιχείο μιας καλύτερης περιβαλλοντικής συνείδησης.  Επιπλέον, ως  βασική προϋπόθεση για την χρηματοδότηση ενός συγκεκριμένου στόχου και την παραγωγή μετρήσιμων αποτελεσμάτων χαρακτηρίστηκε η εκπαιδευτική διαδικασία της οποίας οι προτάσεις είναι συγκεκριμένες, εξειδικευμένες και κατανοητές. Κάτι τέτοιο είναι καταλυτικό για την ανάπτυξη εργαλείων καινοτομίας, όπως επισημάνθηκε από τους/τις εισηγητές/ριες

Εν συνεχεία, έμφαση δόθηκε στην αναγκαιότητα σύνδεσης της εκπαίδευσης με την Επιστήμη, τον Πολιτισμό και πολύ περισσότερο την Επικοινωνία. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συνιστούν μια  ολοκληρωμένη προσέγγιση επί των παγκόσμιων προκλήσεων (όπως φτώχεια και κλιματική αλλαγή). Σημαντική θεματική αποτέλεσε και η κλιματική παιδεία, δηλαδή η οικοδόμηση μιας κουλτούρας που θα οδηγούσε τους πολίτες σε καλύτερη κατανόηση της ανάγκης βιωσιμότητας του πλανήτη. Αυτή η παιδεία αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της εμπέδωσης των κλιματικών προκλήσεων και της ολοκληρωμένης αντιμετώπισης τους τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε τοπικό  επίπεδο. Κατά αυτόν τον τρόπο, η χρηματοδότηση και οι πολιτικές πρωτοβουλίες για τους Βιώσιμους Στόχους θα χαρακτηρίζονταν από μεγαλύτερη δυναμική.

Η αναδιοργάνωση του εκπαιδευτικού περιεχομένου και υλικού κρίθηκε ως ιδιαίτερα σημαντική. Άλλωστε, θα μπορούσε να ευαισθητοποιήσει τους νέους σε σχέση με τον πολιτισμό αναδεικνύοντας το πώς η εκπαίδευση οφείλει να προσαρμοστεί στις ανησυχίες και τις καθημερινές προκλήσεις της νεολαίας.  Ως προς τον πολιτισμό, η συζήτηση προσανατολίστηκε στο γεγονός της απουσίας βιώσιμου στόχου για την κουλτούρα και τον πολιτισμό.  Αξίζει να σημειωθεί πως σημαντικό κομμάτι των πολιτισμικών βιομηχανιών αποτελεί το λεγόμενο «πολιτιστικό υποσύστημα», δηλαδή τους διακυβευματούχους που έχουν πολιτισμικά κέρδη και εμπλέκονται στον συγκεκριμένο κλάδο (αλυσίδες παραγωγής, διοικήσεις μουσείων) καθώς και τις ανάγκες εκπαίδευσης του προσωπικού αλλά και των νέων ειδικότερα σε θέματα πολιτισμού.

Ως το παράδοξο ζήτημα του κλάδου αυτού χαρακτηρίστηκε η κατάσταση όπου ενώ υπάρχει αυξημένη κατανόηση της μείζονος θέσης του για την επίτευξη των στόχων του 2030, η χρηματοδότηση αυτού τείνει να μειώνεται. Για αυτόν τον λόγο, οφείλει να καλλιεργηθεί η σημασία της σύνδεσης του πολιτισμού με την επιθυμητή κρατική και παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Αναλύθηκε περαιτέρω η  σημασία αλλά και οι περιορισμοί της κρατικής συνεισφοράς για την προσέλκυση πόρων και την σημασία της συνεργατικής ηγεσίας, μέσω της διαβούλευσης των Κυβερνήσεων με Διεθνείς Οργανισμούς, την Κοινωνία των Πολιτών, Πανεπιστήμια και γενικότερα σχετικούς διακυβευματούχους. Παράλληλα, επισημάνθηκε ως μείζονα η ανάγκη σύγκλισης και συνεργασίας των τελευταίων, συνεχίζοντας τον διάλογο και τις προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Εν κατακλείδι το σεμινάριο  με θεματική “ Sustainable Development and Financing for Development” ήταν μια ευκαιρία για να εκφραστούν ιδιαίτερα χρήσιμες απόψεις ειδικών καθώς και καθηγητών, για ένα  φλέγον ζήτημα που απασχολεί όλους τους ανθρώπους συνολικά αλλά και αποτελεί εμπόδιο για την επίτευξη του βιώσιμου στόχου 4.

Συντάκτες: Ελένη Μπότσα και Μάριος Παχίδης, junior researchers του EUSYP Think Tank και ασκούμενοι του Ομίλου UNESCO Νέων Θεσσαλονίκης